Een kat kan ook aan patella luxatie lijden. Hier leest u meer over de behandeling van patella luxatie bij de kat.
Losse knieschijf (patella luxatie) bij de hond
Honden kunnen last krijgen van een losse knieschijf, ook wel patella luxatie genoemd.
De knieschijf ofwel patella ligt normaal gesproken in een kraakbeengroef (rolkam) van het onderste gedeelte van het bovenbeen. De knieschijf bevindt zich in de kniepees die recht oversteekt van het bovenbeen naar de rand van het onderbeen. Luxatie betekent 'uit de kom zijn'. Bij patellaluxatie schiet de knieschijf van zijn plaats, naar de binnen- of buitenkant van het been.
De knieschijf heeft een belangrijke functie in het mechanisme van de kniestrekking, bijvoorbeeld bij springen. De onderkant van het bovenbeen met de groeve voor de knieschijf werkt als een soort katrol. Als de bovenbeenspieren aanspannen gaat het onderbeen naar voren, strekt het been en kan erop gesteund worden.
Bij een luxatie van de knieschijf valt deze functie weg doordat de knieschijf en kniepees niet meer in een lijn liggen met de kracht van de bovenbeenspieren. Daardoor kan de hond niet meer goed op dit been steunen.
Patellaluxatie kan aan één poot voorkomen maar heel vaak komt de aandoening aan beide zijden voor. Af en toe wordt de aandoening al bij pups van enkele maanden oud gezien. Vaker komen problemen pas op een wat latere leeftijd (1-3 jaar).
Knie van de hond - afbeelding vergroten
Patella luxatie bij hond - afbeelding vergroten
Oorzaken patella luxatie
In principe kan patella luxatie bij alle rassen voorkomen. Bepaalde rassen hebben meer kans op de ontwikkeling van een losse knieschijf (erfelijke aanleg), bijvoorbeeld:
- de Engelse en Franse bulldog
- Jack Rusell terrier
- Chihuahua
- Yorkshire terrier
- West Highland white terrier
- Staffordshire bull terrier
- Dwergkees
- Dwergpoedel
Naast erfelijke aanleg, kan een knieschijf los of losser komen te zitten door bijvoorbeeld:
- afwijkende stand van benen: o-benen of x-benen
- overgewicht en gebrek aan training (beweging) van de bovenbeenspieren zorgen ook voor minder spanning op de kniepees waardoor de knieschijf makkelijker uit zijn gleuf loopt.
- ziekte van cushing: door verslapping van de pezen en spieren wordt de knieschijf niet vast genoeg meer in de sleuf gehouden.
Wanneer is er een behandeling nodig?
Op het moment dat de knieschijf naast de groeve ligt kan de hond de knie niet meer strekken. Hierdoor ontstaat het typische beeld van een hond die tijdens het lopen met een achterpoot passen overslaat en daarbij de knie gebogen houdt.
Als de knieschijf blijvend naast de groeve ligt lopen de honden moeizaam, wijdbeens met gebogen knieën.
De patella heeft ook een belangrijke functie bij het stabiliseren van het kniegewricht. Een patella luxatie vergroot de kans op het optreden van een scheur van de voorste kruisband.
Gescheurde voorste kruisband bij de hond - afbeelding vergroten
Snel laten behandelen is dus van groot belang. Uiteindelijk is het doel dat de hond ook op oude leeftijd nog goed kan lopen en zonder pijn zich kan voortbewegen. De vooruitzichten op klachtenvrij herstel zijn over het algemeen goed.
Bij AniCura werken dierenartsen met veel kennis over en ervaring met het herkennen en de behandeling van patella luxatie.
Diagnose patella luxatie bij uw hond
Om patella luxatie vast te stellen luistert de dierenarts naar het verhaal van u als eigenaar en gaat de dierenarts uw hond op verschillende manieren onderzoeken. Dit doet de dierenarts eerst orthopedisch. Door het been heen en weer te bewegen ziet de arts of de knieschijf luxeert. Als dit het geval is, worden er röntgenfoto’s gemaakt om de ernst van de schade op te meten.
Gradaties van patella luxatie bij de hond
Er zijn verschillende gradaties waarin patella luxatie kan voorkomen, met graad 1 als mildste (het kan met de hand gecorrigeerd worden) en graad 4 als zwaarste.
- Graad 1: de knieschijf is bij een gestrekte poot met de hand uit de groeve te drukken. Wanneer de knieschijf losgelaten wordt, schiet deze vanzelf weer terug naar de juiste positie.
- Graad 2: de knieschijf schiet er regelmatig spontaan naast, maar is gemakkelijk terug te plaatsen. Door wat bewegingen van de hond schiet de knieschijf meestal spontaan terug.
- Graad 3: de knieschijf ligt blijvend naast de groeve, maar is met enige moeite door de dierenarts terug te plaatsen, waarna de knieschijf weer er snel weer vanzelf uitschiet.
- Graad 4: de knieschijf ligt blijvend naast de groeve en is door de dierenarts niet zonder chirurgische ingreep terug te plaatsen
Behandeling losse knieschijf bij uw hond
De behandeling is sterk afhankelijk van de leeftijd, het gewicht, de bouw van de hond en de bouw van het achterbeen van de hond. Zo kan de behandeling bestaan uit een medicamenteuze aanpak met gerichte training tot een operatieve correctie van het kniegewricht.
Er is dus niet altijd een operatie nodig. Soms wordt de losse knieschijf weer ‘vastgezet’ met behulp van verschillende technieken. De chirurg zal dit altijd in overleg met u bepalen.
Mocht uw hond wel een operatie nodig hebben, dan gaat de dierenarts de geul bij de knieschijf aanpassen. Hier zijn verschillende manieren voor. Soms is het noodzakelijk dat de aanhechting van de knieband naar het onderbeen wordt verplaatst.
In de meeste gevallen bestaat de operatie uit meerdere onderdelen (zie ook de afbeelding):
onderdelen patella luxatie operatie - afbeelding vergroten
Verplaatsing en van aanhechtingspunt van de kniepees en opnieuw vastzetten met Tension band wire: een of meer dunne metalen pinnen houden het botdeel in de juiste positie in combinatie met een metalen draad die de trekkracht van de kniepees opheft.
- loszagen van aanhechting van de benige kam aan de voorzijde van het scheenbeen, vervolgens verplaatsen en daarna vastzetten op de juiste positie
- losmaken van het bindweefselachtig deel van het gewrichtskapsel aan de kant in welke richting de knieschijf beweegt (luxeert)
- innemen van het gewrichtskapsel aan de andere kant van het gewrichtskapsel
- herstel van bandje tussen Fabella (botje) en Patella (knieschijf)
aanpassen van de gewrichtsgroeve (diepte, breedte en richting), - in sommige gevallen moet ook de knieschijf zelf aangepast worden
- in het geval van endorotatie (naar binnen draaien van scheenbeen): aanbrengen teugel tussen dijbeen en scheenbeen
- in het geval van een ernstige standsafwijking van dijbeen of scheenbeen of x-benige stand van achterpoot: het uitvoeren van standscorrectie
Knieschijfgroeve prothese met titanium
Als er sprake is van ernstige gewrichtsslijtage aan de achterkant van de knieschijf en in de knieschijfgroeve is mogelijk een knieschijfgroeve prothese een goede behandeling.
Het risico op een complicatie is bij deze behandeling laag en de vooruitzichten over het algemeen gunstig.
Tijdens de relatief kleine ingreep wordt de versleten knieschijfgroeve vervangen door een titanium prothese. De positie, vorm en maat van de prothese wordt optimaal aangepast aan de situatie van de individuele hond.
Het titanium is gecoat met een zeer slijtvaste diamant-achtige coating die heel glad is en dus minimale wrijving geeft. Het kraakbeen accepteert de prothese erg goed.
Niet al onze orthopedische dierenartsen voeren deze behandeling uit. We helpen u graag met advies en als nodig een doorverwijzing.
Nazorg bij vastzetten knieschijf
Na de behandeling moet uw dier zich rustig houden. Bij te veel activiteit kan een implantaat losschieten of uitbreken. Om dat risico klein te houden is het verstandig om de hond in een hok of bench te houden.
Kosten patella luxatie
De kosten van een operatie bij een patella luxatie verschillen per patiënt en per AniCura-kliniek. Het is afhankelijk van de ernst van de patella luxatie.
Advies van een expert?
Bij AniCura werken dierenartsen met veel expertise in de behandeling van patella luxatie bij honden. Wilt u advies van één van onze experts? Neem contact met ons op.