Konijnenziektes
Niet elk symptoom is even herkenbaar. Weeg uw konijn daarom regelmatig. Gewichtsverandering is vaak een teken dat er iets mis is.
Afhankelijk van de grootte van het konijn is een keuken- of personenweegschaal hier geschikt voor. Hieronder leest u meer over hoe u pijn herkent bij uw konijn en de veel voorkomende ziektes bij konijnen.
Pijn herkennen bij konijnen
Konijnen met pijn laten vaak geen of weinig opvallend gedrag zien. Wel ontbreekt vaak bepaald gedrag dat normaal is. Dingen die kunnen opvallen bij een konijn met pijn zijn:
- op één plek langere tijd stil zitten
- niet naar voren komen of van zich laten horen bij rituelen waarbij het konijn dit normaal wel doet
- niet of slecht eten en drinken
- minder keutels in de kooi
Minder eten en drinken bij konijn altijd spoedgeval
Bij konijnen die minder eten of drinken of weinig ontlasting hebben, moet u meteen contact met de dierenarts opnemen. Als het konijn niet snel behandeld wordt, kan het snel verzwakken en overlijden.
Baarmoederkanker konijn
Baarmoederkanker staat bovenaan de lijst van konijnenziektes. Dit is namelijk de meest voorkomende vorm van kanker bij het konijn. Een voedster van vier jaar of ouder heeft 50 tot 80 procent kans om deze vorm van kanker te krijgen.
Symptomen van deze konijnenziekte zijn bloederige uitvloeiing uit de vulva, pijn, bloed bij de urine en in een later stadium lusteloosheid, verminderde eetlust en benauwdheid.
Blaasklachten konijn
Ook blaasklachten vallen onder konijnenziektes. Sommige konijnen zijn namelijk gevoelig voor het ontwikkelen van blaasgruis, ook wel 'sludge' genoemd, en ontwikkeling van blaasstenen.
De urine heeft meestal een zand- tot kleiachtige consistentie vanwege het gruis en kan bloed bevatten.
Door de brandende urine zal de huid rond de geslachtsdelen geïrriteerd en ontstoken zijn. Urineren doet het konijn pijn en u kunt merken dat ze kleine beetjes en vaker zal plassen.
De eetlust vermindert en optillen aan de buik kan pijnlijk zijn.
Met een röntgenfoto is meestal te zien of het konijn sludge of blaasstenen heeft. Blaasstenen zijn alleen chirurgisch te verwijderen.
Sludge kan met ondersteunende medicatie en veel drinken soms worden uitgeplast, hoewel deze ziekte bij konijnen bij erge gevallen ook operatief verholpen moet worden.
Het calciummetabolisme en het calciumgehalte in de voeding van het konijn spelen een grote rol in het ontstaan van deze klachten.
Konijnen met een geschiedenis van blaasklachten moeten een calciumarm dieet krijgen. Dit dieet bestaat voornamelijk uit groenten en zo min mogelijk konijnenbrokken.
Ook het hooi moet calciumarm zijn. Timothyhooi is een grassoort dat zeer weinig calcium bevat en is voor dit dieet het meest geschikt.
Lees hier verder over gezonde voeding voor konijnen.
Darmimmobiliteit konijn
Bij deze konijnenziekte komen de darmen stil te liggen. Dit betekent dat er geen voedsel meer wordt voortgestuwd. Dit kan komen door oorzaken zoals pijn, stoppen met eten, onvoldoende vezels of uitdroging. Dit is zeer gevaarlijk.
Bacteriën die zich in de darmflora van het konijn bevinden kunnen uitgroeien tot gevaarlijke aantallen. Ze produceren gifstoffen waar het konijn ziek van wordt. Er kan gasophoping ontstaan wat zeer pijnlijk is.
Darmimmobiliteit is een aandoening die zonder snelle behandeling binnen 24 uur dodelijk is! Daarom valt deze aandoening onder de konijnenziektes die snel behandeld moeten worden.
Symptomen zijn het steeds kleiner worden van de keutels of zelfs helemaal geen productie van keutels.
De precieze behandeling is afhankelijk van de oorzaak van de darmimmobiliteit. Een röntgenfoto kan aantonen of er een blokkade in het maagdarmstelsel zit die de darmimmobiliteit veroorzaakt.
Belangrijk is om medicatie te geven die de darmperistaltiek weer op gang krijgt en eventuele gasophoping verdrijft.
Gasvorming bij een konijn
Vanwege het gevoelige maagdarmstelsel van het konijn kan gas worden gevormd. Voedingsfouten, stress of infecties zijn mogelijke oorzaken. U kunt merken dat:
- het konijn stil in een hoekje zit;
- niet wilt eten;
- een dikker buikje krijgt;
- gaat knarsetanden van pijn;
- de buik borrelt heel hard of is juist doodstil.
Eén van deze symptomen kan duiden op verschillende konijnenziektes, Bij meerdere symptomen duidt het op gasvorming (gasbuik) in het maagdarmstelsel. Dit is een zeer ernstige zaak waarbij het konijn binnen 24 uur zelfs kan komen te overlijden.
Bij één of meerdere van deze symptomen dient het konijn dan ook gelijk te worden behandeld.
Diarree bij een konijn
Diarree kan veroorzaakt worden door voedingsfouten, zoals een te snelle overgang naar een ander voer, bedorven voedsel of te veel groenvoer.
Andere oorzaken zijn stress, parasieten, infecties of antibiotica. De soort behandeling is afhankelijk van de oorzaak. Laat het konijn nakijken en breng eventueel ontlasting mee voor onderzoek op parasieten.
Het gebit van het konijn
Het gebit valt onder konijnenziektes, omdat de tanden en kiezen van konijnen hun hele leven doorgroeien. En dit kan uitermate vervelend zijn. Een konijn dat niet of minder eet, is verdacht van gebitsproblemen.
De snijtanden kunnen te lang zijn, maar ook de kiezen kunnen haken vormen die in de wang prikken of bruggen die over de tong groeien wat het eten sterk belemmerd. Dit is pijnlijk en het konijn zal stoppen met eten en mogelijk kwijlen.
Te lange tanden en kiezen moeten worden geknipt of geslepen.
Encephalitozoon Cuniculi
E. Cuniculi behoort tot de besmettelijke konijnenziektes en is een protozo, een eencellig organisme. De meeste symptomen zijn van neurologische aard. Hieronder vallen symptomen als:
- omvallen;
- scheve kop;
- ogen die snel heen en weer gaan (nystagmus);
- rondjes draaien;
- om de lengteas tollen;
- blaas- en nierproblemen;
- achterhandsproblemen.
Bij blaasproblemen kunt u geïrriteerde huid rondom het geslachtsgebied zien vanwege ongecontroleerd urineverlies. Veel drinken en veel plassen duiden op nierschade.
Met achterhandsproblemen bedoelen we zwakte, verlamming of ongecontroleerde bewegingen van de achterpoten. In sommige gevallen sleept een konijn met één of beide achterpoten en verdwijnt deze klacht plots als sneeuw voor de zon.
Andere symptomen zijn uveitis (ontstoken oogbol) en andere oogproblemen.
E. Cuniculi is zeer besmettelijk voor andere konijnen en een konijn kan drager zijn zonder er ziek van te zijn.
Bij lage weerstand kan de E. Cuniculi zich vermeerderen en toeslaan. De sporen verspreiden zich via de urine en kunnen gedurende een maand in de omgeving overleven. Jongen worden via de moeder tijdens de dracht al besmet.
Ook als uw konijn geen klachten vertoond is het verstandig uw konijn minimaal één keer in zijn leven preventief te behandelen tegen E. Cuniculi.
Huidklachten bij een konijn
Huidproblemen bij konijnen worden meestal veroorzaakt door parasieten, zoals vlooien, luizen en mijten. Dit veroorzaakt jeukklachten en kan leiden tot wondjes en kale plekken.
Parasieten zijn eenvoudig te behandelen.
Een andere oorzaak voor huidproblemen is schimmel. Deze is meestal te herkennen aan rode ringvormige, kale plekken. Dit is niet alleen besmettelijk voor andere dieren, maar ook voor mensen.
Om zeker te weten of het om een schimmel gaat kan microscopisch onderzoek of een schimmelkweek gedaan worden.
Luchtwegproblemen bij een konijn
Niezen, snotterige neus, benauwdheid of bijgeluiden tijdens ademhaling duiden op luchtwegproblemen.
Dit kan veroorzaakt worden door onder andere stoffige bodembedekking, sterke geurtjes, stress, tocht, kou maar ook door micro-organismen zoals de Pasteurella bacterie die het 'snot' veroorzaakt.
In veel gevallen kunnen luchtwegproblemen leiden tot een longontsteking. Laat uw konijn daarom zo snel mogelijk nakijken. Een ernstig benauwd konijn is een spoedgeval!
Madenziekte (Myiasis)
Madenziekte of Myiasis komt met name voor in de warme maanden. Vliegen leggen eitjes in een bijvoorbeeld door ontlasting of urine bevuilde vacht of open wondjes van konijnen.
De maden die uit deze eitjes komen, eten uw huisdier letterlijk op! De maden moeten onmiddellijk worden verwijderd.
Levensgevaar: madenziekte is een spoedgeval!
In het ergste geval is behandeling niet meer mogelijk en moet uw konijn ingeslapen worden.
VHD, VHS of RHD bij konijnen
VHD staat voor Viral Haemorrhagic Disease, maar wordt ook afgekort met VHS (Viraal Haemorrhagisch Syndroom) of RHD (Rabbit Haemorrhagic Disease). Het is een dodelijk en zeer besmettelijk virus, waartegen we preventief kunnen vaccineren.
VHD wordt door het calicivirus veroorzaakt en kan direct en indirect overgebracht worden. De meeste met VHD-besmette konijnen sterven vaak binnen 24 tot 48 uur. Lees hier meer over wat VHD is en hoe u VHD bij konijnen kunt voorkomen.
Heeft u vragen over konijnen ziektes? Neem vooral contact met ons op.