Oogproblemen hond en kat
Oogproblemen of oogaandoeningen bij een hond of kat variëren van een lichte irritatie tot ernstige aandoeningen die zelfs tot blindheid kunnen leiden.
Erfelijke aanleg is in veel gevallen de boosdoener, maar ook infecties, allergie of verminderde weerstand zijn oorzaken.
Wat zijn de meest voorkomende oogaandoeningen bij honden en katten en wat kunt u zelf doen om ze te voorkomen?
Erfelijke oogaandoeningen bij honden en katten
Er zijn veel (vermoedelijk) erfelijke oogaandoeningen bij honden en katten bekend. Sommige aandoeningen zijn relatief makkelijk te verhelpen.
Andere oogaandoeningen zijn onherstelbaar en leiden in het ergste geval tot blindheid of het verwijderen van een oog. Tijdig ontdekken en behandelen is dus heel belangrijk.
Cherry eye
Een cherry-eye bij honden is een duidelijk zichtbare roze bobbel aan de binnenzijde van de ooghoek. De aandoening is niet levensbedreigend, maar kan behoorlijk wat irritatie veroorzaken doordat de afvoer van traanvocht wordt belemmerd.
Distichiasis
Distichiasis is een erfelijke aandoening waarbij één of meerdere extra haren groeien op de ooglidrand van de hond. Veel tranen, knijpen met het oog of rode geïrriteerde ogen kunnen signalen zijn.
Behandeling is alleen nodig als uw hond er last van heeft. Het hoornvlies kan namelijk geïrriteerd raken met oogontsteking tot gevolg.
Uw dierenarts gebruikt een sterk lampje om de haren op te zoeken en weg te branden tot aan de haarwortel.
De oogaandoening komt vaker voor bij bepaalde rassen, zoals de Boxer, Amerikaanse en Engelse Cocker Spaniël, Engelse Bulldog, Pekingees en Flatcoated Retriever.
Entropion
Entropion is het naar binnen krullen van het ooglid. Dit kan zowel het onderooglid als het bovenooglid zijn. De haren van de huid rond het oog komen hierdoor op het hoornvlies.
Dit irriteert en daardoor gaat de hond of kat schuren met zijn gezicht.
Als het niet behandeld wordt, is er kans dat de ontsteking leidt tot een beschadiging op het hoornvlies of zelfs perforatie van de oogbol met blindheid als gevolg.
Meestal is de enige behandeling een chirurgische correctie van het boven en/of onder ooglid.
Glaucoom
Als uw hond of kat glaucoom of groene staar heeft, is de oogdruk te hoog. Dit is een pijnlijke aandoening die binnen een paar dagen tot blindheid kan leiden door schade aan het netvlies en oogzenuw.
Bij enig vermoeden direct de dierenarts inschakelen om de oogdruk te laten meten. Een witte waas op het hoornvlies, rode oogleden of ontwijken van licht betekent alarm slaan!
Gelukkig komt de aandoening niet heel vaak voor.
Progressieve Retina Atrofie (PRA)
Progressieve Retina Atrofie is een verslechtering van het oognetvlies, wat uiteindelijk tot blindheid leidt. Het is niet te behandelen.
Als u wilt gaan fokken met uw dier is het aan te raden een DNA-test te laten doen om te kijken of uw hond of kat drager is van het gen.
Nachtblindheid is één van de eerste verschijnselen. Het een aandoening die op alle leeftijden voorkomt.
Overige oorzaken van oogaandoeningen
Niet-erfelijke oogaandoeningen kunnen ontstaan door een ontsteking, een infectie of allergische reactie.
Maar ook gewoon domme pech, zoals een beschadiging van het hoornvlies door een takje in het oog of een krab van een ander dier. En natuurlijk door ouderdom.
Bindvliesontsteking (conjunctivitis)
Bindvliesontsteking raakt het gebied dat de oogbol en het ooglid aan elkaar verbindt. Meerdere oorzaken zijn mogelijk zoals een irritatie, tocht of een infectie bijvoorbeeld.
Het is onder andere te herkennen aan pus of ingedroogd vuil in de ooghoek, gezwollen oogleden en/of knijpen met de ogen.
De behandeling is afhankelijk van de oorzaak, maar vaak is een antibioticazalf of oogdruppels al de oplossing.
KCS (droog oog)
KCS wordt ook wel ‘droog oog’ genoemd. Het is een ontsteking van het hoornvlies en het bindvlies, waardoor de traanklieren geen traanvocht meer produceren.
Het oog wordt dus letterlijk droog en bacteriën hebben hierdoor vrij spel.
KCS is bijna altijd een auto-immuunreactie. Het meest opvallend is een vies ontstoken oog en een verkleuring van het hoornvlies.
Bij snelle diagnose is de aandoening goed te behandelen (dit moet wel levenslang) door de traanproductie te stimuleren met een oogzalf, het oog vochtig te houden met kunstdruppels en eventuele infecties met antibioticazalf te behandelen.
Laat uw dier vervolgens regelmatig checken op oogontstekingen.
Oogbeschadiging (hoornvliesbeschadiging)
Een beschadiging van het hoornvlies (buitenste laag van het oog) wordt in veel gevallen veroorzaakt door een verwonding.
Dat kan al iets kleins zijn als een takje dat in het oog is gekomen. Maar ook andere oogproblemen die onbehandeld blijven kunnen leiden tot beschadiging van het hoornvlies.
Een oogbeschadiging moet meteen behandeld worden om erger te voorkomen. In de meeste gevallen is een behandeling met een antiobioticatiezalf en vitamine A (herstelbevorderend) al voldoende.
Een kraag zorgt er dan voor dat uw hond of kat niet gaat krabben of schuren, zodat het rustig kan herstellen.
Staar
Naast de eerder besproken groene staar (glaucoom) zijn er nog een aantal andere vormen van staar bij een hond of kat.
Cataract
Cataract is een vertroebeling van de ooglens. Meestal is dit erfelijk bepaald, maar de aandoening kan ook ontstaan door suikerziekte. Het ontstaat dan heel plotseling en zonder behandeling is uw hond of kat binnen een paar weken blind!
Ook een ongeluk aan het oog of de gevolgen van een eerdere ontsteking kan de aandoening veroorzaken.
Cataract kan op alle leeftijden ontstaan, maar als het een gevolg is van ouderdom wordt het seniel cataract genoemd.
Lenssclerose (ouderdomsstaar)
Ouderdomsstaar is niet hetzelfde als bovengenoemde seniel cataract. In het geval van lenssclerose ontstaat op oudere leeftijd een blauwgrijze of witgrijze verkleuring van de lens op.
Dit is een natuurlijk proces, omdat een lens een heel leven blijft groeien. Deze groei is in dichtheid en dit kan dus de verkleuring veroorzaken.
De lens blijft wel transparant en daardoor blijft het zicht relatief goed. Het is niet iets wat behandeld hoeft te worden over het algemeen.
Horner’s syndroom
Horner’s syndroom is een zenuwblokkade. De zenuw loopt vanuit de hersenen via het ruggenmerg en de nek naar het oog. Dit veroorzaakt vier symptomen: één pupil is kleiner (de kant waar de blokkade zit), het ooglid kan wat hangen, het derde ooglid (een onzichtbaar vlies over het oog) is zichtbaar en het oog kan wat dieper in de oogkas komen te liggen.
Niet al deze symptomen zijn altijd zichtbaar, vaak alleen de pupilverkleining.
Omdat dit laatste ook bij andere aandoeningen voorkomt is een check bij de dierenarts altijd aan te raden.
Adrenalinedruppels kunnen duidelijkheid geven. Vaak is er geen oorzaak te vinden (idopatische Horner genoemd), de aandoening verdwijnt dan vanzelf gemiddeld binnen zes tot acht weken.
Lees hier verder over Horner's syndroom.
Voorkomen van oogproblemen bij een kat of hond
Een beetje een open deur, maar let vooral goed op afwijkende verschijnselen bij uw hond of kat of veranderingen in gedrag of beweging.
Als een hond of kat slecht ziet, zal dit te merken zijn door botsingen bijvoorbeeld. In huis, waar alles bekend is zal een hond of kat dit goed weten te verbergen. En hygiëne is natuurlijk ook belangrijk. Zorg voor een schone omgeving voor uw dier.
Subtiele problemen aan het oog zijn vaak te herkennen aan rode ogen, knipperen met de ogen of de ogen dichthouden.
Maar ook vuiligheid in de ooghoeken of opgedroogde traanstrepen bijvoorbeeld.
Vermoedt u een oogaandoening?
Bij het minste vermoeden van een oogaandoening altijd even een dierenarts met ervaring op het gebied van oogaandoeningen of een specialist dierenarts een controle laten doen.
Hoe heftig de klachten zijn, is namelijk geen indicatie voor de ernst van de aandoening.
Laat een oogonderzoek doen
Dus de ogenschijnlijk ‘lichte’ klachten zijn ook een reden voor een oogonderzoek.