Wat is astma bij kat?
Astma of astmatische bronchitis is een chronische ontsteking van de luchtwegen van de kat. Net als bij mensen ligt de oorzaak in een overreactie van de luchtwegen op stoffen uit de omgeving. Dit kunnen pollen, stof of allerlei vormen van luchtvervuiling zijn.
Deze ontstekingsreactie in de luchtwegen leidt bij een kat tot:
- veel slijmvorming
- een verdikking van de wand van de bronchiën (dit zijn vertakkingen die de luchtpijp verbinden met de longen)
- een spasme (kramp) van de kleine spiertjes in de bronchiën
Deze veranderingen zorgen samen voor een serieuze vernauwing van de luchtwegen. Door deze vernauwing krijgt de kat last van benauwdheid, piepende ademhaling en hoesten.
Aanval van astma
De reactie in de luchtwegen bij astma begint meestal plotseling (acuut). De astmatische klachten duren vaak tijdelijk in de vorm van aanvallen. Tussen de aanvallen heeft de kat een (vrijwel) normale ademhaling en voelt hij of zij zich goed. Niet alle katten hebben astma in aanvallen. Sommige katten hebben een hoest die aanhoudt.
Astma is een chronische ziekte die helaas niet geneest. Een heftige astma aanval kan voor uw kat levensbedreigend zijn. Neem bij klachten dus altijd contact op met de dierenarts.
Symptomen van astma bij kat
Verschijnselen die voorkomen bij een kat met chronische bronchitis/astma:
- piepende ademhaling
- moeite met ademhalen
- aanhoudend hoesten, soms lijkt het op het overgeven van een haarbal
- zitten in borstbuik-houding met schouders ingetrokken en nek uitgestrekt richting de grond
- opgeven van slijm tijdens het hoesten
- sloomheid
- met open mond ademen
- naar lucht happen, met nek uitgestrekt
Diagnose
Als een kat een aanval van astma heeft is dit voor een dierenarts goed te herkennen. Alleen is de aanval vaak al voorbij wanneer de dierenarts de kat onderzoekt. Uw observaties tijdens een aanval zijn dus erg belangrijk. Hier zal de dierenarts naar vragen.
De dierenarts onderzoekt uw kat en er wordt een röntgenfoto gemaakt van de borstholte. Bij astma is op deze foto te zien dat de wanden van de bronchiën verdikt zijn. Ook zijn er bijvoorbeeld kleine witte vlekjes van ophopingen van slijm in de bronchiën te zien.
Een bloedonderzoek toont bij astma vaak een grote hoeveelheid van bepaalde ontstekingscellen aan: eosinofiele granulocyten.
Behandeling astma bij kat
Voorkomen van contact met bepaalde stoffen
De meest ideale vorm van behandeling is het voorkomen van contact met stoffen die de overprikkeling van de luchtwegen bij uw kat veroorzaken. Helaas is de oorzaak vaak niet te achterhalen of kan contact met de stof niet voorkomen worden, bijvoorbeeld bij pollen of huisstofmijt.
Dit zijn mogelijke oorzaken van astma bij katten:
- rook van (geur)kaarsen, sigaretten, wierook enz.
- luchtjes zoals luchtverfrisser, parfum, enz.
- chemicaliën: verf, spuitbussen, nieuwe vloerbedekking
- omgeving: pollen, schimmel, vocht, koude lucht
- stof: huisstofmijt, stof van de kattenbak
Naast het vermijden / verminderen de bovenstaande stoffen zijn er twee andere dingen die belangrijk zijn voor uw kat:
- Uw kat is niet te dik. Heeft uw kat overgewicht? Laat uw kat dan afvallen.
- Uw kat heeft een goede weerstand. Dit doet u door uw kat te beschermen met de jaarlijkse vaccinaties, regelmatig ontvlooien en ontwormen, uw kat goede kwalitatieve voeding te geven en voor voldoende beweging te zorgen.
Katten met astma zijn kwetsbaarder, dus is het éxtra belangrijk om te voorkomen dat uw kat ziek wordt.
Eerste behandeling: remmen van ontstekingsreactie
Meestal adviseert de dierenarts na een eerste diagnose van astma om te beginnen met een combinatie van antibiotica en een corticosteroïd (prednison of dexamethason).
De antibiotica wordt erbij gegeven om een mogelijke infectie van de luchtwegen door de astma te behandelen. De prednison wordt gegeven om de allergische ontstekingsreactie in de luchtwegen te remmen.
Vervolgbehandeling
Katten kunnen helaas niet genezen van astma. Er zijn veel katten met astma die maar af en toe last hebben van hun ziekte. Deze katten hoeven alleen behandeld te worden als het last heeft van klachten zoals hoesten.
Katten die veel en langdurig last hebben van astma moeten helaas langdurig behandeld worden, vaak hun hele leven lang.
Twee mogelijke behandelingen van astma voor de lange termijn zijn:
1. Behandeling met prednison
Een behandeling die goed werkt is het blijven toedienen van het medicijn prednison. Na een een start met een hoge dosering, wordt de dosering naar een lagere dosering afgebouwd. Als het lukt kan dit in de vorm van een tablet, of anders in de vorm van een injectie gegeven worden.
De werking en de bijwerkingen van prednison zijn sterk afhankelijk van de gebruikte dosering. Prednison kan net zoals bij mensen bijwerkingen geven, maar voor dieren zijn deze vaak wel draaglijk. De bijwerkingen zijn ook anders dan bij mensen. Zo zien we bij dieren niet een dikker gezicht doordat er meer vocht vastgehouden wordt.
Mogelijke bijwerkingen zijn:
- veel drinken en plassen
- vraatzucht
- ander gedrag (vrolijker of juist depressief)
- hangbuik
- slechte vacht tot kaalheid
- verhoogde kans op infecties
- futloosheid, spierzwakte
- suikerziekte
Wij zoeken samen met u naar de juiste dosering. Vraag uw dierenarts wat mogelijke risico’s zijn voor uw kat, zodat u een goede afweging kunt maken.
2. Behandeling met inhalatie
Een alternatief voor prednison is het toedienen van medicatie met een inhalator, beter bekend als de puffer. Het grote voordeel van deze behandeling is dat er minder bijwerkingen zijn.
Om de kat op een goede en rustige manier de medicijnen te laten inademen, is er een speciaal ademmasker voor katten ontwikkeld: de Aerokat. Het voordeel van deze therapie is dat alleen de luchtwegen blootgesteld worden aan corticosteroïden en, indien nodig, luchtwegverwijdende medicijnen. Hierdoor zijn er minder bijwerkingen in de rest van het lichaam.
Niet elke kat zal deze manier van behandeling accepteren. Toch accepteren de meeste katten het veel gemakkelijker dan de eigenaar denkt. Zeker als de kat ervaart dat de behandeling een verlichting van de benauwdheid geeft. Na zeven tot tien dagen begint de inhalatietherapie goed te werken.
Mogelijke bijwerkingen van de inhalatietherapie:
- meer hoesten in de eerste weken
Soms hoesten de katten in de eerste weken na het gebruik van de puffer wat meer. Dit zal na verloop van de tijd minder worden. - contactuitslag
Soms ontstaat er een uitslag op het gezicht waar het Aerokat mondmasker tegen de huid aankomt. Om dit te voorkomen kan het hoofd van de kat na gebruik van de inhalator afgenomen worden met een vochtige doek.
Uw kat laten wennen aan de inhalator van Aerokat
Voordat u meteen de inhalator met middel en al op de neus van uw kat drukt is het heel belangrijk om uw kat stap voor stap, met geduld aan de inhalator te laten wennen. Hou er rekening mee dat het een week of twee kan duren voordat uw kat er helemaal aan gewend is. Maar écht bij de meeste katten lukt het uiteindelijk!
- Leg de Aerokat in huis neer zodat uw kat er rustig aan kan snuffelen
- Leg wat lekkers bij de Aerokat zodat het een leuk object wordt
- Kijk welke maat van het masker / kapje het beste bij uw kat past
- Probeer rustig alleen het kapje dat over de neus gaat even op het snuitje van uw kat te doen, druk niet door en haal het snel weg als uw kat het niet leuk vindt. Geef daarna direct een beloning. Let op dat u hierbij niet de ogen van uw kat bedekt.
- Herhaal dit en probeer of het lukt om het kapje steeds iets langer op het snuitje van uw kat te houden.
- Als dit goed gaat, plaats dan de Aerokat op het masker en kijk of uw kat dit ook accepteert.
- Als dat goed gaat, probeer uw kat dan door het masker te laten ademen, zodat het groene klepje een heen en weer gaat
- Als uw kat dit nog lastig vindt, bouw dit dan rustig op
- Als dat goed gaat, probeer dan met de medicatie een keer of dit lukt en bouw dit eventueel ook rustig op als het nog niet zo goed gaat. Het middel zelf heeft niet zo'n lekkere smaak voor katten.
Gebruik inhalator Aerokat
- Inhalator goed schudden
- Inhalator aansluiten op het ademmasker van Aerokat
- Ga zelf op de grond zitten en zet uw kat bijvoorbeeld voor u op de grond met de rug naar u toe, voor u op tafel of het aanrecht met de rug van de kat naar u toe, op schoot met de rug naar u toe
- Plaats uw hand voor het ademmasker, zodat het middel niet kan ontsnappen
- Druk de inhalator 1 x stevig indrukken, terwijl u uw hand ervoor houdt. Druk de inhalator niet in terwijl het masker op het snuitje van uw kat zit, hier kunnen ze van schrikken
- Ademmasker Aerokat over de snuit van de kat aanbrengen
- Kat 10 x laten in- en uitademen met het maskertje over de snuit (u ziet het witte klepje op en neer bewegen met de ademhaling)
- Kat rustig loslaten en belonen met iets lekkers
Om het extra leuk te maken kunt u uw kat voor en na het geven van de medicatie belonen. Waarschijnlijk komt uw kat dan al aanlopen als u de inhalator schudt.
Als de kat met zijn voorpoten begint tegen te duwen dan zou u hem kunnen inwikkelen in een handdoek. Als een kat goed op de medicatie reageert kan hij of zij een goed leven leiden.
Expertise in astma bij katten
Bij AniCura werken dierenartsen met veel deskundigheid in astma bij katten. Heeft u een vraag of wilt u een afspraak maken? Neem contact met ons op.