Wat is stomatitis?
De kattenbek zit vol bacterieën. In een gezonde bek is er een balans tussen de bacterieën en de immuunrespons van het dier.
Bij dieren met stomatitis is er iets mis met de balans. Er is een overdreven sterke of juist veel te lage afweerreactie van het lichaam op de bacterieën in de tandplak.
De ontsteking kan zich uitbreiden naar de kaakomslagen, het gehemelte, de tong, de lippen en zelfs naar het kaakbot.
Stomatitis is een zeer pijnlijke aandoening. Katten met stomatitis eten zo min mogelijk. Hierdoor kunnen ze veel afvallen. Ze kunnen zich ook niet goed wassen met hun zere tong.
Ze vallen af, hebben een vettige en onverzorgde vacht. De dieren kunnen kwijlen, zelfs met bloed. Tandenknarsen duidt op pijn. Tevens ruiken ze erg onfris uit hun bekje.
Oorzaak stomatitis
De oorzaak van de aandoening is niet duidelijk. Wel weten we dat er een aantal factoren een rol kunnen spelen:
- genen;
- gebitsproblemen: tandplak, tandsteen, gaatjes (resorptieletsels) in de kiezen en tanden, of wortelresten in de kaak;
- stress;
- dieet en voedingsallergie;
- atopie;
- andere ziektes (bijv. nierfalen);
- virale infecties (zoals calici en herpes, FeLV en FIv);
- bacteriële infecties.
Meerdere factoren moeten aanwezig zijn. Neem bijvoorbeeld het calici virus (het virus dat niesziekte bij katten veroorzaakt): 97 procent van de katten met stomatitis heeft het calici virus, tegenover 25 procent van de gezonde katten. Calici speelt dus een rol.
Heeft mijn kat stomatitis?
De diagnose stellen we op basis van de klinische verschijnselen (zichtbare symptomen). De dieren moeten onder narcose voor een goede bek-inspectie.
Bij een kat met stomatitis kunnen wij anders niet de bek openen, aangezien dit zeer pijnlijk is. Soms zijn ook biopten nodig, om kwaadaardige woekeringen uit te sluiten.
Daarnaast wordt er een bloedtest uitgevoerd om virusinfecties uit te sluiten en om de nier en leverwaarden te bepalen.
Behandeling van stomatitis
Behandeling van stomatitis kan heel dankbaar zijn, maar regelmatig ook ontzettend frustrerend.
Goede gebitsverzorging heeft zelden het gewenste effect. In hardnekkige gevallen hebben we een combinatie nodig van chirurgie en langdurige behandeling met meerdere medicijnen.
Chirurgische behandeling stomatitis kat
Bij een chirurgische behandeling worden eerst alle kiezen en tanden getrokken die aangetast zijn door ontstekingen en gaatjes.
Wanneer dit onvoldoende resultaat heeft worden alle kiezen in de bek getrokken. Ook de hoektanden, als deze ontstoken zijn.
Voor veel eigenaren is het wel even slikken dat de behandeling moet beginnen met dit soort drastische maatregelen.
Alleen, wanneer we beginnen met medicatie, heeft dit kort en onvoldoende effect. Zodra we stoppen komen de klachten in alle hevigheid weer terug.
Hoe langer we de chirurgische behandeling uitstellen, hoe hardnekkiger de problemen zullen zijn.
Bij de chirurgie is het belangrijk dat al het tandenweefsel wordt verwijderd. Er mogen geen wortelresten achterblijven. Dat is bij katten een nauwkeurige en langdurige operatie.
De operatie moet worden uitgevoerd door een ervaren tandheelkundige chirurg.
Voor en na de extracties moeten röntgenfoto’s worden genomen. Een enkele achtergebleven wortelrest houdt het hele probleem in stand.
Nazorg
Na de operatie hebben dieren nog een behandeling nodig met medicijnen. In het begin krijgen katten antibiotica en ontstekingsremmers.
Bij de eerste controle gaan we beoordelen of de antibiotica nog nodig zijn. De ontstekingsremmer wordt in de meeste gevallen langduriger gegeven.
Als de stomatis niet verdwijnt na het trekken van de tanden en kiezen, moeten we verschillende medicaties gaan gebruiken. Een speciaal dieet geven kan ook verbetering geven.
De chirurgische behandeling geeft in 70 procent van de gevallen een grote verbetering. Bij de rest van de gevallen zal nog langdurig medicatie nodig zijn, of knapt de kat er niet van op.
Hoe korter de aandoening bestaat, hoe beter en sneller zij reageert op behandeling. Wanneer de kaakomslagen erg ontstoken zijn, is dit juist minder gunstig voor de prognose.