Lees voor informatie over andere soorten tumoren hier verder voor honden.
Plaveiselcelcarcinoom mondholte hond
Het plaveiselcelcarcinoom is een regelmatig voorkomende vorm van kanker in de mondholte bij de hond. Tot nu toe was de enig afdoende methode van behandelen een ruime chirurgische verwijdering van de tumor en zijn omgeving.
Dit gaat vaak gepaard met het volledig of gedeeltelijk verwijderen van het boven- of onderkaakbot, hetgeen sterk verminkend kan zijn en de kwaliteit van leven van de betreffende hond duidelijk beïnvloedt.
Onderzoek vanuit AniCura Dierenziekenhuis Zeeuws-Vlaanderen
De afgelopen jaren is bij AniCura Dierenziekenhuis Zeeuws-Vlaanderen, locatie De Ottenhorst, een groep honden met deze tumor behandeld met een combinatie van het chemotherapeuticum carboplatin en piroxicam. Piroxicam is een pijnstiller-ontstekingsremmer voor mensen die ook anti-tumor effecten blijkt te bezitten.
Deze groep honden bestond enerzijds uit dieren waarbij de tumor een dermate grote omvang had bereikt, dat chirurgische verwijdering niet meer tot de mogelijkheden behoorde en anderzijds uit honden waarbij de eigenaar geen chirurgie wenste. Bij 55 procent van deze honden verdween de tumor volledig zonder aanvullende chirurgie en is nooit meer teruggekeerd.
Voor die honden, waarbij deze behandeling geen effect heeft, is soms nog wel bestraling mogelijk op de Kliniek voor Gezelschapsdieren van de Universiteit Utrecht of toch chirurgie.
Plaveiselcelcarcinoom neusspiegel kat
Het plaveiselcelcarcinoom van de neusspiegel bij de kat is een redelijk vaak voorkomende tumor. Deze vorm van kanker begint meestal als een zweertje (ulcus) bij één van de neusopeningen en breidt zich dan uit in de omgeving.
De tumor zien we bijna altijd op niet-gepigmenteerde delen van de neusspiegel (het vochtige gedeelte van een honden- of kattenneus) en ontstaat onder invloed van ultraviolet licht. Uitzaaiingen naar andere plaatsen in het lichaam komen nagenoeg niet voor. Tot voor kort bestond de behandeling uit de chirurgische verwijdering van de aangetaste neusspiegel. Dit is een redelijk verminkende operatie, alhoewel na genezing cosmetisch zeer acceptabel.
In ernstige gevallen wordt het cytostaticum carboplatin enkele malen rechtstreeks in de tumor en zijn directe omgeving gespoten. Deze behandeling vindt onder narcose plaats en wordt gecombineerd met de bestraling.
Het voordeel van deze behandeling is, dat het aangezicht van de kat niet wordt geschonden. De poezen worden voor deze behandeling gedurende vier weken in de kliniek opgenomen. In bijna 100 procent van de patiënten wordt genezing bereikt.
Achteraf is het natuurlijk het beste om de kat binnen te houden op zonnige dagen tussen 12.00 en 16.00 uur.
Plaveiselcelcarcinoom tumor oorschelp katten
Bij katten met witte oorschelpen komt plaveiselcelcarcinoom voor bij de oorranden. Deze vorm van kanker ontstaat onder invloed van de ultraviolette stralen uit zonlicht.
Aangetaste oorranden vertonen geen abnormale zwellingen zoals bij de meeste vormen van kanker het geval is, maar juist een soort zweren. De oorranden zijn rood, wat verdikt en onregelmatig van vorm.
De enige behandelingsmogelijkheid is volledige amputatie van de aangetaste oorschelp. Dit is dus een redelijk verminkende operatie.
Wij adviseren om bij katten die buiten lopen tijdens zonnig weer de witte delen van de oorschelpen preventief in te smeren met een zonnebrandcrème met hoge beschermingsfactor.
Tevens is het aan te raden om deze dieren tussen 12.00 en 16.00 uur binnen te houden.
Plaveiselcelcarcinoom tumor in de mondholte bij katten
Bij de kat is op dit moment het plaveiselcelcarcinoom de meest voorkomende tumor in de mondholte. Deze vorm van kanker komt met name voor bij katten met een leeftijd vanaf 11-12 jaar en wordt in gelijke mate gezien bij alle rassen.
Naar schatting worden per jaar tussen 5.000 – 10.000 katten in ons land met deze vorm van kanker gediagnosticeerd en in bijna alle gevallen is voor deze dieren behandeling niet meer mogelijk.
De tumor zit vaak aan de basis, dus de onderzijde, van de tong. Een mogelijke verklaring voor het ontstaan op deze plaats kan zijn dat de kat zich voortdurend wast, waarbij de tong in contact kan komen met kankerverwekkende stoffen in de vacht.
De tumor kan echter ook op andere plaatsen in het slijmvlies van de mond optreden, waarbij het tandvlees en het kaakbot kan zijn aangetast.
Symptomen
De symptomen, die kunnen variëren afhankelijk van de plaats in de mond en de uitgebreidheid van de tumor, zijn: wel of niet met bloed gemengd speekselverlies, moeilijk slikken, slechte adem, losse tanden of kiezen, niet meer willen eten en uiteindelijk gewichtverlies.
Beginstadium plaveiselcelcarcinoom tumor
In het beginstadium lijkt deze tumor op een plaatselijke ontsteking van het mondslijmvlies of het tandvlees. Het verschil met een “gewone” ontsteking, bijvoorbeeld als gevolg van een tandprobleem, is dan op het oog moeilijk te herkennen.
In een wat later stadium gaat de kanker gepaard met weefselverlies en breidt zich agressief in de omgeving uit. Hierbij kan ook een verdikking van een deel van het kaakbot optreden.
Uitzaaiingen treden meestal niet tot laat in de ontwikkeling van deze ziekte op. Kauwproblemen, bijkomende ontstekingen en pijn leiden bij bijna al de patiënten tot de beslissing euthanasie.
Helaas worden katten meestal in een te laat stadium van de ziekte bij de dierenarts aangeboden voor onderzoek. De tumor is dan al te groot voor verwijdering door middel van een beperkte chirurgische ingreep.
Radicale kaakamputatie bij de kat wordt door steeds meer deskundigen gezien als een ingreep die leidt tot veel ongemak voor het dier en ethisch niet is te verantwoorden.
Diagnose
Om de diagnose plaveiselcelcarcinoom te stellen is het nodig een biopt te nemen. Dit betekent dat de dierenarts wat weefsel uit het proces wegneemt en dit laat onderzoeken door een patholoog.
Behandeling
Voor deze vorm van plaveiselcelcarcinoom bestaat in principe geen behandeling, behalve wanneer de tumor in een heel vroeg stadium wordt ontdekt.
Vroegtijdig ontdekken van plaveiselcelcarcinomen in de mondholte van katten kan het begin zijn van een succesvolle behandeling voor deze patiëntengroep. Dan is een ruime chirurgische verwijdering nog mogelijk.
Controle door het baasje
De controle bij de dierenarts tijdens een vaccinatie is zonder meer niet frequent genoeg om een mondholtetumor op tijd te ontdekken.
Voor katteneigenaren is het dus heel belangrijk om routinematig, tenminste eens per maand, thuis een nauwkeurige mondholte-inspectie bij hun dier(en) uit te voeren. Vraag om vrijblijvend advies om te weten waar u naar moet kijken bij een dierenarts in de buurt.
Kijk hierbij niet alleen naar het gebit, maar ook naar rode verkleuringen van het tandvlees of op andere plaatsten in de mond.
Let ook op het ontstaan van kleine zweertjes en vergeet vooral niet om onder de tong van uw kat te kijken. Wordt een verdacht plekje ontdekt, ga dan direct naar uw dierenarts en wacht niet af!
Tandenpoetsen
Op jonge leeftijd starten met tandenpoetsen, is een prima hulpmiddel om uw dier deze mondinspectie aan te leren. Hiervoor zijn speciale tandenborsteltjes en tandpasta verkrijgbaar bij uw dierenarts.
Een goede mondholte-inspectie moet worden geleerd. Om bijvoorbeeld onder de tong van een kat te kunnen kijken, moet u met één hand de mond open houden en met een vinger van de andere hand tussen de onderkaaktakken de tongbasis omhoog drukken.